Autor: Jarosław Giemza

Program „NIE nowotworom u dzieci” Fundacji Ronalda McDonalda to 16 lat badań profilaktycznych na pokładzie najpierw jednej mobilnej kliniki, a od 2020 roku – dwóch.

[English below]

Punktem wyjścia dla programu stał się grant RMHC w postaci pierwszego z Ambulansów w 2005 roku. Wybór zakresu badań medycznych nie był przypadkowy. W 2005 roku Polska miała niepokojący poziom późnych diagnoz chorób nowotworowych u małych dzieci. Nie miała i do dziś nie ma narodowego programu profilaktycznego. Kompleksowe, przesiewowe USG były i są w wielu mniejszych miejscowościach trudno dostępne i nigdzie nie są powszechne. Mobilność kliniki oznaczała dowiezienie badań do miejsca zamieszkania dziecka i likwidowała jedną z ważnych barier w dostępie do profilaktyki.

Ogólnopolski zasięg programu i zastosowane standardy badań pozwalają dziś, na etapie podsumowywania wyników zebranych w latach 2005-2020, na sformułowanie konkretnych wniosków.

Po pierwsze – eksperci naukowi Fundacji zwracają uwagę, że badania ultrasonograficzne jamy brzusznej mogą przyspieszyć diagnozę nowotworu u dziecka oraz ujawnić szereg anomalii, których wczesne wykrycie pozwoli na skuteczne leczenie.

Lekarze podkreślają konieczność włączenia USG jamy brzusznej do zestawu powszechnie dostępnych i obowiązkowych badań bilansowych.

Po drugie – badania profilaktyczne powinny objąć również morfologię krwi, aby położyć nacisk na wczesne wykrywanie chorób nowotworowych układu krwiotwórczego. Wykonując morfologię u dziecka, należy ją za każdym razem uzupełnić o badanie poziomu żelaza. Pozwoli to na wczesne wykrycie niedoboru, który skutkuje poważnymi konsekwencjami dla szybko rosnącego organizmu.

Po trzecie – profilaktyka na pokładzie Ambulansu Fundacji nie może kończyć się odebraniem wyniku i przypięciem go magnesem na lodówce. Dorośli powinni dopisywać się do bazy DKMS, aby właśnie w sytuacji choroby nowotworowej krwi rosły szanse dziecka i każdego chorego na szybkie znalezienie dawcy. Im większa baza, tym większe bezpieczeństwo chorych w Polsce i na świecie, dla których lekiem jest przeszczep szpiku.

„NO to cancer in children” is a RMHC Poland Program that has been providing free ultrasound testing for 16 years. The screening examinations for children under 6 y.o. are done on board of a Care Mobile, and since 2020 two Care Mobiles have been in operation. We started out from a Care Mobile gifted to Poland by RMHC Global. The „clinic on wheels” has been reaching children in their home towns, providing examinations that are not easily available and accessible. The selected scope of screening exams was thus far from random.

Here are the key conclusions from the Program (2005-2020) that we were able to draw thanks to the nationwide scope of testing as well as high standard of care and medical documentation.

Firstly – RMHC medical experts stress the fact that abdominal ultrasounds may speed up the diagnosis of cancer in children as well as enable spotting various anomalies whose early detenction is likely to make treatment easier and more effective.

Doctors highlight the necessity of making abdominal ultrasound an accessible and mandatory screening examination for children aged 9 mo to 6 yo. 

Secondly – preventive examinations should include a blood test which helps detect blood cancer early on. Each blood test in children ought to include an iron level check, as iron deficiency is detrimental to the development of children and adolescents.

Thirdly – taking a good US examination result home is a happy ending of the site visit. However, we would like all adults accompanying kids in RMCM to join DKMS database of bone marrow donors. Should anyone in the country or abroad be diagnosed with leukemia, a good match with a bone marrow donor may provide them with an opportunity to recover.