Fundacja Ronalda McDonalda przebadała 100 000 dzieci

20 lat programu „NIE nowotworom u dzieci” , 20 lat profilaktyki i troski o zdrowie najmłodszych

W 2025 roku mija dokładnie 20 lat od chwili, gdy Fundacja Ronalda McDonalda wraz z zaangażowanymi w rozwój onkologii pediatrycznej lekarzami zainaugurowała badania „NIE nowotworom u dzieci”. To był wtedy i jest dziś bardzo potrzebny program, którego celem jest jak najwcześniejsze wykrywanie nieprawidłowości rozwojowych, chorób nowotworowych, chorób wieku dziecięcego, rozwijających się bezobjawowo i mogących prowadzić do groźnych konsekwencji. Równie ważną ideą jest także edukacja zdrowotna, upowszechnianie wiedzy o profilaktyce. Przez dwie dekady mobilna klinika Fundacji przejechała tysiące kilometrów, odwiedzając setki polskich miejscowości i realizując bezpłatnie kompleksowe badania ultrasonograficzne.

20 lat programu to dziesiątki tysięcy zbadanych dzieci. 3 października 2025 roku w Radomiu przebadano 100 000 dziecko. To symboliczny moment, który pokazuje wielkość przedsięwzięcia i determinację ludzi Fundacji. O unikalności programu i modelu jego realizacji w skali całego kraju świadczy fakt, że lokalne społeczności, samorządy, grupy rodziców, piszą do Fundacji i wpisują się na kolejne lata w kalendarz badań.

Czy wiesz, że…

…w ramach programu profilaktycznych badań przesiewowych „NIE nowotworom u dzieci” w latach 2005-2025 przebadano 100 000 dzieci w wieku od 9 miesięcy do 6 lat.  

Dlaczego profilaktyka jest kluczowa?

Nowotwory u dzieci należą do wyzwań współczesnej medycyny. Badania przesiewowe pozwalają na rozpoznanie zaburzeń rozwojowych nerek i dróg moczowych oraz rozpoznawanie nowotworów we wczesnym stadium ich rozwoju. Charakterystyczną cechą chorób nowotworowych u dzieci jest ich szybki rozwój, a to sprawia, że czas diagnozy ma absolutnie decydujące znaczenie dla efektów leczenia. 

icon

„Wczesne wykrycie nieprawidłowości mogącej prowadzić do rozwoju choroby nowotworowej lub wykrycie samego nowotworu daje szansę na skuteczne leczenie, a nawet całkowite wyleczenie” – podkreśla prof. Jerzy R. Kowalczyk, współtwórca programu, wieloletni kierownik Kliniki Hematologii, Onkologii i Transplantologii Dziecięcej w Lublinie. 

Bezpłatnie, bezpiecznie, bezboleśnie

Dzięki formule kompleksowych badań USG, wykonywanych w Ambulansie Fundacji (mobilnej klinice wyposażonej w najnowocześniejszy sprzęt do badań USG), na które dzieci zapisuje się bez skierowania, lekarze, wykrywając wymagające działań zmiany, wpisują w wynik USG jasną instrukcję, aby rodzic wiedział, jakie kroki ma podjąć.

Czy wiesz, że…

u 5% badanych dzieci w ramach programu „NIE nowotworom u dzieci” podejrzewano procesy onkologiczne, głównie u pacjentów ze zmianami ogniskowymi i powiększonymi węzłami chłonnymi. 

Ogólnopolski zasięg, znoszenie barier odległości, bezpłatność badań

Pomysłodawcami programu „NIE nowotworom u dzieci” są prof. Jerzy R. Kowalczyk – wybitny onkolog dziecięcy oraz prof. Adam Jelonek – legenda pediatrii, Honorowy Prezes Fundacji Ronalda McDonalda. W 2004 roku, włączając w prace prof. Andrzeja Pawła Wieczorka, autorytet w dziedzinie radiologii, opracowali standardy programu.

Lekarze uznali, że tylko narzędzie w postaci kliniki na kołach pozwoli osiągnąć sukces dotarcia z badaniami do dzieci. To były czasy, gdy badania profilaktyczne i onkologia wzbudzały niepokój. Prof. Adam Jelonek wystąpił z wnioskiem do Ronald McDonalda House Charities o grant w postaci ambulansu, a gdy pojazd przypłynął do Polski i otrzymał homologację, w Lublinie już czekał zespół radiologów dziecięcych, który wyruszył na badania.

Ambulans Fundacji był wówczas jedyną taką przychodnią pediatryczną na kołach w Polsce i w Europie.   

Dziś pierwszy historyczny Chevrolet nadal jest “w służbie medycznej”, bo Fundacja przekazała go innej organizacji pożytku publicznego, która promuje profilaktykę na Dolnym Śląsku. W Europie działa jeszcze jedna mobilna klinika, ponieważ gdy na Łotwie powstała Fundacja Ronalda McDonalda Polacy podzielili się wiedzą i pomogli w uruchomieniu programu badań.  

Zespół radiologów, który wszedł na pokład polskiego Ambulansu w 2025 roku zmienia tytuły z doktorskich na profesorskie, sięga po zawodowe laury i jest z Fundacją.  

Od tamtego historycznego momentu Fundacja wymieniła już pierwszy Ambulans na nowy, bo odwiedził 267 miejscowości, w tym wielokrotnie te, które dziś można nazwać „stałymi punktami” kalendarza badań, jak: Kraśnik, Mińsk Mazowiecki, Ełk, Sochaczew, Ożarów Mazowiecki, Warszawa, Legionowo, Radomsko, Kraków, Szamotuły czy Tarnowo Podgórne.  

Jak działa program?

Celem „NIE nowotworom u dzieci” jest upowszechnienie profilaktyki onkologicznej, zniesienie barier dostępu do badań diagnostycznych i do lekarzy specjalistów:

 

  • Badaniami w programie objęte są dzieci w wieku od 9 miesięcy do 6 lat, bo chodzi o wczesne diagnozy. 
  • Każde dziecko w czasie wizyty w Ambulansie Fundacji przechodzi bezpłatne kompleksowe badanie ultrasonograficzne, obejmujące tarczycę, węzły chłonne, jamę brzuszną w tym nerki i drogi moczowe. 
  • Wizyta trwa około 15 minut. Badanie jest całkowicie bezbolesne, bezpieczne i komfortowe dla małego pacjenta. Jest to standard badań “bez łez”. 
  • Badania wykonują doświadczeni radiolodzy dziecięcy. 
  • Wynik jest wydawany zaraz po badaniu. 
  • O wysoki standard organizacyjny dba zespół z menedżerem programu Krzysztofem Danilukiem oraz opiekunami technicznymi Ambulansu, Mieczysławem Mikołajczykiem i Tomaszem Dronowskim. Sukces programu Fundacja dzieli z zespołem medycznym, partnerami operacyjnymi i wolontariuszami. 

Dlaczego mobilne programy pediatryczne są tak potrzebne?

Dostęp do specjalistycznych badań diagnostycznych w mniejszych miastach i na terenach wiejskich bywa utrudniony. Tymczasem Ambulans Fundacji każdego roku dociera do 50–60 miejscowości, zdejmując z rodziców poszukiwania gabinetu, dojazd do miejsca badań i koszt wizyty, podczas której radiolog dziecięcy wykonałby kompleksowe USG. Odległość miejsca zamieszkania od miejsca badań, konieczność dojazdu, jeśli badanie jest komercyjne to także jego cena, utrudnia podjęcie przez rodziców decyzji o wykonywaniu badań profilaktycznych u zdrowych dzieci.

Lekarze  zwracają w tym miejscu uwagę na cel profilaktyki. W czasie badań przesiewowych wykrywa się zmiany chorobowe, która możemy zdiagnozować i zacząć leczenie we wczesnym stadium ich rozwoju.

icon

„Dzięki mobilnemu charakterowi programu rodzice nie muszą pokonywać setek kilometrów, aby upewnić się, że ich dziecko jest zdrowe. Badania są dostępne blisko domu, w komfortowych warunkach, i co ważne – bezpłatnie” – mówi Krzysztof Daniluk, menedżer programu. 

Czy wiesz, że…

…Ambulans został zbudowany na podwoziu MAN, ma 12,5 m długości, 4 m wysokości i 2,4 m szerokości. Ambulans mieści w sobie dwa gabinety lekarskie i wygodną poczekalnię, jest klimatyzowany i całkowicie niezależny od zewnętrznych źródeł energii i wody. Mobilność pozwala na prowadzenie badań w pobliżu miejsca zamieszkania dzieci więc dzięki mobilnej klinice to badania „przyjeżdżają” do dzieci. Ambulans staje na Rynku w Krakowie, obok Neptuna w Gdańsku, na placach pod kościołami, Urzędami Miast, na stadionach, pod centrami handlowymi, pod ratuszami, na głównych ulicach. Każdemu ma być wygodnie dotrzeć na badania, bo rodzice przyjeżdżają z wózkami, z nosidełkami, prowadzą często nie jedno a dwoje dzieci. 

Tysiące historii

Każdego roku po badaniach w ramach programu „NIE nowotworom u dzieci” kilkuset małych pacjentów otrzymuje skierowania na dalszą pogłębioną diagnostykę. Dla wielu rodzin to właśnie badanie w Ambulansie było pierwszym krokiem w procesie diagnostyki i leczenia, który ratował zdrowie i życie dziecka.

icon

„Jako rodzice często mamy nadzieję, że zdrowie naszych dzieci jest czymś oczywistym, a program Fundacji Ronalda McDonalda daje nam szansę upewnić się w tym przekonaniu albo – jeśli to konieczne – zareagować na czas. Dzięki badaniom w ramach programu „NIE nowotworom u dzieci” moja córka Iga została bardzo szybko zdiagnozowana, przeszła leczenie i odzyskała zdrowie” – mówi mama Igi, u której w 2018 roku podczas badania w Ambulansie Fundacji wykryto nowotwór nerek. 

Partnerzy i wsparcie lokalnych społeczności

Dzięki zaangażowaniu partnerów lokalnych i odpowiedzialnych firm badania w programie od 20 lat są dla dzieci bezpłatne. Organizacje samorządowe, fundacje, media i wolontariusze dołączają do Fundacji Ronalda McDonalda, przygotowując lokalne akcje i docierając z wiedzą o “NIE nowotworom u dzieci” do rodziców. 

 

Wśród niezawodnych partnerów programu są: Centrum Medyczne Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego, Alab Laboratoria, MAN Truck & Bus Polska, Kosmed. Na pokładzie dzieci dostają wraz z wynikiem USG także “receptę na czytanie” i jest to przyjacielska współpraca z Fundacją Powszechnego Czytania.  

Od 20 lat patronat nad programem sprawują: Polskie Towarzystwo Onkologii i Hematologii Dziecięcej oraz Polskie Towarzystwo Pediatryczne, które od początku wspierają ideę wprowadzania badań przesiewowych do programu bilansów zdrowia u dzieci. 

 

W jubileuszowym roku program zyskał wyjątkowego partnera – Fundację ORLEN, która dołączyła do grona wspierających.  

Kolejne pokolenia pod opieką

Dwadzieścia lat działania programu to 100 tysięcy przebadanych dzieci i tysiące dzieci skierowanych na dalsze leczenie. Ale to także jasny sygnał: profilaktyka ma sens, a wczesna diagnoza ratuje zdrowie i życie. Fundacja Ronalda McDonalda stawia sobie ambitne cele na kolejne lata: docierać do jeszcze większej liczby polskich miejscowości, budować świadomość rodziców i rozwijać unikatowy w skali kraju system mobilnej diagnostyki dzieci.  

icon

„To są badania nie dla badań, ale dla zdrowia i życia. Wiedza o objawach dająca rodzicom możliwość wpływu na wczesne rozpoznanie nie musi przydać się we własnej rodzinie, ale może pomóc przyjaciołom czy sąsiadom z małymi dziećmi. Program NIE nowotworom u dzieci to praktyczne działanie, zainicjowane przez lekarzy-społeczników, z którymi odwiedzamy regularnie Ministrów Zdrowia dostarczając danych i apelując o zwiększenie dostępu do profilaktycznych badań USG.” – podsumowuje Katarzyna Rodziewicz, Prezes Fundacji Ronalda McDonalda. 

Ułatwienia dostępu